سؤال : من منظور از درکِ امامِ زمان را خیلی دقیق نفهمیدم. آیا منظور این است که به امامِ زمانِ خویش باید باور داشت و در راستایِ دولتِ آرمانی آن زندگی خود را ترسیم کرد و تلاش نمود ؟ و یا منظور از درک چیزی دیگری است که عمیقا از راهِ عرفان ممکن شده و میّسر می گردد ؟ آیا واقعا باید امامِ زمان را دید و بعد ادعّا کرد که من امامِ زمانِ خویش را درک کرده ام ؟ (۳۵/۷/۲۰)

جواب : گاهی کلمهء « درک » به معنای رؤیت و ، به اصطلاح ، درکِ محضر ایشان به کار می رود ، و گاهی به معانیِ دیگری هم این کلمه را به کار ببرند. امّا به هر حال ، چیزی که مهم است و در روایات بسیاری ( که هم در منابع شیعه و هم در منابع اهل سنّت بسیار نقل شده ) بر آن تأکید شده ، معرفت داشتن به امام زمان علیه السلام است. پس باید برای کسب این معرفت تلاش نمود. و منظور از تلاش برای کسب معرفت به امام علیه السلام ، تلاش برای معرفت داشتن به شئون مختلف امامت ایشان است. به این معنی که برویم به دنبال پاسخ دادن به این سؤالات که امام زمان کیست ؟ چه جایگاهی دارد ؟ وظیفهء ما نسبت به ایشان چیست ؟ و … مانند آن. وقتی به دنبال این معارف رفتیم می فهمیم که امام زمان سلام الله علیه به منزلهء قلب عالم است و به منزلهء آبِ حیات. واسطهء رحمت حضرت حقّ است و خلیفة الله و کاملترین انسان در زمان ما. امر و نهی او لازم الاتّباع است و … . اینها نمونه ای از مقامات ایشان است. معرفت به امام زمان علیه السلام مراتب بسیاری دارد ، بعضی از این مراتب برای همهء انسانها قابل تحصیل است ، و بعضی از این مراتب مخصوص کسانی است که با عمل به علم خود و با استقامت در راه خدا ، قابلیّت دریافت علوم خاصّ را پیدا کرده اند و می توانند محرم اسرار خلقت باشند. دیدار آن حضرت – اگرچه خودش بسیار مهم است ، امّا – لزوماً به معنای معرفت به آن حضرت نیست. مهم ، فهم مقامات او و فنای در محبّت ایشان است. صلوات الله علیه و علی آبائه الطاهرین.