نماز جعفر بن ابی طالب علیهما السلام ( بخش ششم – احکام (3) )

در بخش قبل گفتیم که نماز جعفر بن ابی طالب علیهما السلام آداب و مستحبّاتی دارد که از قبیل مستحبّ در مستحبّ اند ؛ یعنی می توان این نماز را بدون این مستحبّات و آداب هم انجام داد ، و وعده دادیم که دو نمونه از آن آداب را ذکر کنیم.

۱ ) کلینی اعلی الله مقامه به سند خود از ابو سعید مدائنی روایت کرده که گفت : امام جعفر صادق صلوات الله علیه به من فرمود : آیا به تو نیاموزم چیزی را که در نماز جعفر آن را بگویی ؟ عرض کردم : بله ، فرمود : وقتی در آخرین سجده از ۴ رکعت بودی وقتی از تسبیح فارغ شدی [ یعنی : وقتی ۱۰ بار تسبیحات اربعه ای را که باید در آن سجده بگویی ، گفتی ] بگو :

« سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ الْوَقَارَ ، سُبْحَانَ مَنْ تَعَطَّفَ بِالْمَجْدِ وَ تَكَرَّمَ بِهِ ، سُبْحَانَ مَنْ لَا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلَّا لَهُ ، سُبْحَانَ مَنْ أَحْصَى كُلَّ شَيْ‏ءٍ عِلْمُهُ ، سُبْحَانَ ذِي الْمَنِّ وَ النِّعَمِ ، سُبْحَانَ ذِي الْقُدْرَةِ وَ الْكَرَمِ ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَعَاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِكَ ، وَ مُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ كِتَابِكَ ، وَ اسْمِكَ الْأَعْظَمِ ، وَ كَلِمَاتِكَ التَّامَّةِ ، الَّتِي تَمَّتْ صِدْقاً وَ عَدْلًا ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ ، وَ افْعَلْ بِي كَذَا وَ كَذَا » ] ( الکافی ، ج ۳ ، ص ۴۶۷ )

بجای « کذا و کذا » حاجت خود را باید گفت ؛ مثلاً بگوید : « وَ افعَل بی ما أَنتَ أهلُه وَ لا تَفعَل بی ما أَنَا أَهلُه » یعنی « با من آن گونه کن که تو اهل آن هستی ، نه آن گونه که من اهل آن هستم. »

در سورهء « المُدَّثّر » ( سورهء هفتاد و چهارم قرآن کریم ) فرمود : «كَلاَّ إِنَّهُ تَذْكِرَةٌ » « … قرآن ، تذکره [ = پند و اندرز ] است. » « فَمَنْ شاءَ ذَكَرَهُ » « تا هر که خواهد متذکّر حقّ شود. » « وَ ما يَذْكُرُونَ إِلاَّ أَنْ يَشاءَ اللَّهُ » « و متذکّر نمی شوند مگر آن که خدا بخواهد » « هُوَ أَهْلُ التَّقْوى‏ وَ أَهْلُ الْمَغْفِرَةِ » خدای متعال اهلیّت آن را دارد که از او حساب ببریم و بترسیم و البتّه او اهل آمرزش و مغفرت هم هست.

پس وقتی از خدا می خواهیم « با ما آن گونه کن که تو اهل آن هستی ، نه آن گونه که ما اهل آن هستم » ، یعنی ما اهل لغزش و گناه هستیم و معلوم است که گناهکار باید با جزا و مجازاتِ گناهش مواجه شود ، اگر بخواهی با ما مطابق اهلیّت خودمان رفتار کنی عاقبت بدی در انتظار ماست ، امّا تو اهل مغفرت ، رأفت رحمت و سخاوتی ، با ما مطابق اهلیّت خودت رفتار کن ، به قول بابا طاهر رحمة الله علیه :

خداوندا به حقّ هشت و چارَت

زما بگذر ، شتر دیدی ندیدی

[ « هشت و چارَت » اشاره به ۱۲ امام علیهم السلام است. ]

این یکی از بهترین دعاهایی است که می شود کرد. استاد ما آقای بهجت رضوان الله علیه هم ( تا جایی که یادم هست ) در سجدهء آخر نمازهایی که به ایشان اقتدا می کردیم این گونه دعا می کردند : « اللّهمّ صلّ علی محمّد  و آله ، وَ افعل بِنا ما أنتَ أَهلُه ، وَ لا تَفعَل بِنا ما نَحنُ أَهلُه ، یا أَهلَ التَّقوی وَ المَغفِرَة ، یا أَرحَمَ الراحِمین. »

البتّه این ، یک مثال بود و می توان در آخر آن عباراتی که در روایت برای سجدهء آخر نماز جعفر علیه السلام آمده ، دعاهای دیگری را هم ذکر کرد.

۲ ) شیخ طوسی رضوان الله علیه در « مصباح المتهجّد » ( ص ۲۲۵ ) فرموده : مفضّل بن عمر گفت : امام جعفر صادق علیه السلام را دیدم که نماز جعفر را خواند و بعد از آن ، دو دستش را [ به سوی آسمان ] بلند کرد و این دعا را خواند :

« یا رَبِّ یا رَبِّ » ( تا جایی که نَفَسشان یاری می کرد این ذکر را تکرار کردند ) « یا رَبّاه یا رَبّاه » ( مثل « یا رَبّ » آن را تکرار کردند ) « رَبِّ رَبِّ » ( تکرار مثل « یا رَبِّ » ) « یا الله یا الله » ( تکرار مثل « یا رَبِّ » ) « یا حَیّ یا حیّ » ( تکرار مثل « یا رَبِّ » ) « یا رَحیم یا رَحیم » ( تکرار مثل « یا رَبِّ » ) « یا رَحمن یا رَحمن » ( تکرار مثل « یا رَبِّ » ) « یا أَرحمَ الراحِمین » ( هفت بار ) ، بعد از این اذکار ، این گونه دعا کردند :

« اللَّهُمَّ إِنِّي أَفْتَتِحُ الْقَوْلَ بِحَمْدِكَ ، وَ أَنْطِقُ بِالثَّنَاءِ عَلَيْكَ ، وَ أُمَجِّدُكَ وَ لَا غَايَةَ لِمَدْحِكَ ، وَ أُثْنِي عَلَيْكَ وَ مَنْ يَبْلُغُ غَايَةَ ثَنَائِكَ وَ أَمَدَ مَجْدِكَ ، وَ أَنَّى لِخَلِيقَتِكَ كُنْهُ مَعْرِفَةِ مَجْدِكَ ، وَ أَيُّ زَمَنٍ لَمْ تَكُنْ مَمْدُوحاً بِفَضْلِكَ مَوْصُوفاً بِمَجْدِكَ عَوَّاداً عَلَى الْمُذْنِبِينَ الْمُؤْمِنِينَ بِحِلْمِكَ ، تَخَلَّفَ سُكَّانُ أَرْضِكَ عَنْ طَاعَتِكَ فَكُنْتَ عَلَيْهِمْ عَطُوفاً بِجُودِكَ جَوَاداً بِفَضْلِكَ عَوَّاداً بِكَرَمِكَ ، يَا لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ الْمَنَّانُ ذُو الْجَلَالِ وَ الْإِكْرَام »

بعد به من فرمودند : « ای مفضّل ، هر گاه حاجت مهمّی داشتی این نماز را بخوان و به این دعا ، دعا کن و حاجتت را [ از خدا ] بخواه … ».

این روایت را حاج شیخ عبّاس قمّی رضوان الله علیه در « مفاتیح الجنان » در بخش مربوط به نماز جعفر علیه السلام آورده است.

گذاشتن پاسخ