سؤال : اگر در ماه رمضان ، شخص روزه دار روایتی را نقل کند و بعد معلوم بشود که آن چیزی که گفته شده عین متن روایت نبوده بلکه مضمون روایت بیان شده، برای روزه اشکال دارد ؟ ( ۱۴۳۴/۹/۱۲ )

جواب : تعمّد کذب بر رسول خدا و ائمّة علیهم السلام ( یعنی به عمد دروغی را به ایشان نسبت دادن ) موجب بطلان روزه است ، امّا برای تحقّق این مطلب شرائطی باید باشد و بدون آن شرائط ، روزهء انسان باطل نیست ؛ مثلاً اگر علم به این داشته باشد که این کلامی که دارد نقل می کند عین فرمودهء آن معصوم نیست و با این وجود آن را به عنوان عین کلام او نقل کند روزهء او باطل است. در صورتی که یکی یا بیشتر از شرائط تحقّق « تعمّد کذب … » وجود نداشته باشد ، روزه صحیح است.

ظاهر سؤال این است که شخص نقل کنندهء روایت در حین نقل فکر می کرده دارد عین کلمات روایت را نقل می کند و بعداً معلوم شده که اشتباه می کرده است ، در این صورت روزهء او باطل نیست. بلکه بالاتر از این ، اگر به قصد صدق و بیان واقع روایتی را به معصوم نسبت دهد و بعداً معلوم شود از اساس خلاف واقع بوده و نسبت دادن این کلام به معصوم درست نیست ، چون در حین نقل ، جهل به این مطلب داشته ، روزهء او صحیح است ، چه رسد به فرض این سؤال که بعداً معلوم شده شخص روزه دار ، مضمون روایت را بازگو کرده است.

خداوند ما را از نقل کنندگان روایات اهل بیت علیهم السلام و از عمل کنندگان به فرموده های ایشان قرار دهد.