خلاصهء درس :

آیا طواف از طبقات جدید الاحداث در مسجد الحرام صحیح و مُجزی است ؟

در صورتی می توان قائل به صحّت این طواف شد که :

اوّلاً : ماورای مقام ابراهیم علیه السلام  را نیز جزء محدودهء مطاف بدانیم.

و ثانیاً : حدّاقلّ به یکی از سه گزارهء زیر قائل باشیم :

الف ) اینکه ارتفاع کعبه همین ۱۴ متر و ۸۵ سانتی متر نیست بلکه فضای بالای کعبه نیز ، تا ارتفاعی بسیار زیاد ، جزء آن است ، کما اینکه زمین زیرین کعبه نیز تا عمقی بسیار زیاد جزء آن است.

ب ) طواف نیز مثل نماز است از این جهت که در ارتفاعات بالاتر از کعبه ، همینکه نمازگزار به سمت بالای کعبه باشد ، شرط رو به قبله بودن را رعایت کرده است.

ج ) طواف از این طبقات ، علی رغم بالاتر بودن کف آنها از سطح کعبه ، عرفاً طواف حول کعبه محسوب می شود.

اینها راههایی است که برای تصحیح طواف از طبقات جدید قابل فرض است.

ما طواف را محدود به مقام ابراهیم سلام الله علیه نمی دانیم ، امّا در مورد گزاره های سه گانهء ذکر شده :

مستند گزارهء اوّل ، مرسلهء صدوق رحمه الله است در « من لا یحضره الفقیه » که سنداً دچار مشکل است و دلالةً نیز ربطی به مسألهء ما ندارد.

مستند گزارهء دوم ، روایت « الطواف بالبیت صلاة » است که از نظر سند ، ضعیف ، و از نظر دلالت ، مجمل و احتمالاً مُحَرَّف است.

و قبول گزارهء سوم ، نیاز به یافتن شواهد عرفی و لغویِ لازم و کافی دارد و ما هنوز به چنین شواهدی دست نیافته ایم.

نتیجه آنکه : نزد ما هنوز دلیل مُحکَمی بر إجزاء طواف از طبقات جدید الإحداث اقامه نشده و به همین دلیل ، بر اساس أصالة الاشتغال ، قائل به عدم إجزاء آن هستیم.