دکتر شریعتی یک سخنران بود ، و نه یک عالم و دانشمند. اما در بین عوام ، هر کس خوب بلد باشد سخن بگوید ، لابد عالم و نظریه پرداز هم هست ! شاید به همین دلیل باشد که همین حالا در مملکت ما … و … و … را به چشم صاحب نظر ، دکترینرین ، استراتژیست و … می بینند و مریدشان هستند و حاضرند بر اساس حرف آنها نظام فکریشان را بنا کنند و … الخ.
شریعتی سخنان خوب فراوان دارد ، همچنان که بیشتر سخنوران – خصوصاً اگر قدرت تخیّلی همچون شریعتی داشته باشند – دارند. مثلاً در جایی می گوید :
« مگر با کلمات می توان از علی سخن گفت ؟! باید به سکوت گوش فرا داد تا از او چه ها می گوید. او با علی آشناتر است. »
چقدر زیبا و چقدر شاعرانه !
اما گاهی سخنانش عدم تخصّصش را « لو » می دهند.
مثلاً گفته است :
« من علّت تمام بدبختی و این روح ذلّت پذیری را در دو چیز می بینم : یکی تقیه در برابر حاکم و دیگری ریا در برابر عوام. »
آیا امامِ او ؛ امام جعفر صادق صلوات الله علیه نفرموده :« التقیّة دینی و دین آبائی » « تقیّة دین [ یا روش ] من و دین [ یا روش ] پدران من است » ؟ آیا اهل بیت علیهم السلام جز در چند مورد ( مثل ماجرای کربلا ) در برابر حاکمان ظالم زمان خود تقیه نمی کرده اند ؟ آیا امام جعفر صادق علیه السلام بر اساس همین تقیّه بارها به حاکم جائر زمان خود « امیر المؤمنین » خطاب نمی کردند ؟
از این قبیل سخنان ( که گرفتار اشتباههای واضح و فاحش علمی است ) در کلام او زیاد است. اشتباههایی که با مشورت با یک متخصّص و صاحب نظر قابل رفع بوده اند.
ای کاش شریعتی آن سخنوری سحرآمیزش را فقط در دانسته هایش و در آنچه متخصّص آن بود به کار می برد و ای کاش سخنوران زمان ما چنین کنند و افکار و عقائد و اعمال دیگران را به بازی نگیرند و به وادی جهل نکشانند.
به همین دلیل است که مطالعهء آثار امثال دکتر شریعتی برای کسانی که قدرت تشخیص مطالب علمی از غیر علمی را ندارند می تواند خطرناک باشد.