تاریخ مبعث حضرت محمّد بن عبد الله صلّی الله علیه و آله و سلّم

در مورد تاریخ مبعث ، دو قول وجود دارد :

۱ ) بیست و هفتم رجب.

۲ ) بیست و پنجم رجب.

قول اوّل مشهور بوده و قول دوم ، نظر شیخ صدوق رحمه الله در کتاب « المقنع » است آنجا که می فرماید : « … و في خمسة و عشرين من رجب بعث الله محمّدا صلى الله على وآله و سلّم  ، فمن صام ذلك اليوم كان كفارة مائتي سنة. » ( = « … و در بیست و پنجم رجب خدا محمّد صلّی الله علیه و آله را به پیامبری مبعوث فرمود … » الخ ) ، همچنین سیّد بن طاوس اعلی الله مقامه در « الاقبال » بعد از نقل این کلام شیخ صدوق رحمه الله می فرماید : « أقول : و ذكر مصنف كتاب دستور المذكورين عن مولانا علي عليه السلام أنه قال : من صام يوم خمس وعشرين من رجب كان كفارة مائتي سنة ، وفيه بعث محمد صلى الله عليه وآله . و روي أيضا أبو جعفر محمد بن بابويه في كتاب المرشد ، وعندنا به نسخة عليهما خط الفقيه قريش بن اليسع مهنا العلوي في باب صوم رجب ما هذا لفظه : وقال محمد بن أحمد بن يحيى في جامعه : وجدت في كتاب – ولم اروه – ان في خمسة وعشرين من رجب بعث الله محمدا صلى الله عليه وآله ، فمن صام ذلك اليوم كان له كفارة مائتي سنة. » ( ج ۳ ، ص ۲۶۲ )

بعد ، می فرماید شاید بشود بین این دو قول جمع کرد به این طریق که بشارت به نبوّة در بیست و پنجم ، و بعثت در بیست و هفتم بوده است.

به هر حال ، با توجّه به قرائن و شواهد ، قول اوّل قوی تر بوده وَ عَلَیهِ المُعَوَّل.

نکتهء دیگر اینکه دو روایت هست که شاید از آنها استفاده شود که مبعث در زمان دیگری بوده است ؛

اوّل : روایتی است که شیخ صدوق رحمه الله در کتاب ثواب الاعمال آن را به سند خود روایت کرده است از امام رضا علیه السلام و در این روایت آمده : « بعث الله محمدا صلى الله عليه و آله لثلاث مضين من شهر رجب » ( = « خدا محمّد صلّی الله علیه و آله را سه روز از ماه رجب گذشته مبعوث فرمود. » ). البتّه تا جایی که اطّلاع دارم هیچ یک از اهل فنّ به مضمون این روایت قائل نشده است ، مضافاً به اینکه احتمال تصحیف هم در آن وجود دارد ؛ به این صورت که « لثلاث مضین » ( = « سه روز از رجب گذشته » ) در واقع « لثلاث بقین » ( = « سه روز از رجب باقی مانده » ) بوده ، که در نتیجه ، زمان بعثت همان بیست و هفتم رجب می شود. خود شیخ صدوق رحمه الله هم بعد از نقل این روایت می فرماید : « قال سعد بن عبد الله : كان مشايخنا يقولون إن ذلك غلط من الكاتب ، و هو انه لثلاث ليال بقين من رجب. » ( = « سعد بن عبد الله گفت : اساتید ( یا بزرگان ) ما می گفتند : در این متن ، نویسنده اشتباهی مرتکب شده ، و متن درست « سه روز مانده از رجب » بوده است. » )

دوم : روایتی است که بسیار مفصّل است و شیخ صدوق آن را در دو کتاب خود « علل الشرایع » ( ج ۱ ، ص ۲۷۰ ) و « عیون اخبار الرضا علیه السلام » ( ج ۲ ، ص ۱۲۳ ) آورده است و طبق آن وقتی راوی از امام رضا علیه السلام می پرسد : « فلِمَ جُعِلَ الصومُ في شهر رمضان خاصة دون سائر الشهور ؟ » ( = « چرا روزهء واجب فقط در ماه رمضان قرار داده شده و نه در سایر ماهها ؟ » ) امام علیه السلام در ضمن جوابی که می دهند می فرمایند : « … و فيه نُبِّئَ محمّدٌ صلّی الله علیه و آله » ( = « … و در ماه رمضان محمّد صلّی الله علیه و آله به نبوّت رسید » ) امّا ظاهراً کسی قائل به آن نیست.

wu

گذاشتن پاسخ