سؤال : تازگی ها در نماز خیلی دچار شکّیّات می شوم. گاهی یک نماز مغرب را سه بار تکرار می کنم. نمی توانم شکّ را رها کنم. چه باید بکنم ؟ (۳۷/۲/۴)

جواب : اگر کثرت شکّتان در یک یا چند مورد خاصّ است و در سایر کارهای نماز زیاد شکّ نمی کنید ، در همان مواردی که در آنها زیاد شکّ می کنید کارتان را حمل بر صحّت نمایید ؛ یعنی همیشه در آن موارد بنا را بر این بگذارید که کار درست را انجام داده اید ، مثلاً اگر در مورد اینکه حمد را خوانده اید یا نه زیاد شکّ می کنید ، بنا را بگذارید بر اینکه خوانده اید ، خلاصه همیشه در آن موارد بنا را بر این بگذارید که آنچه از نماز خوانده اید درست بوده و نیازی به تکرار یا دوباره خواندن نماز و مانند آن نباشد.

و اما اگر زیادی شکّتان منحصر به یک یا چند مورد خاصّ نیست بلکه کلّاً حالتی دارید که در مورد همه چیز نماز شکّ می کنید یا گاهی نسبت به یک مورد خاصّ و گاهی در مورد چیز دیگری و … خلاصه حالت شکّ در وجود شما رخنه کرده و اختصاص به مورد خاصّی هم ندارد ، آنچه در بالا گفتیم ( یعنی عدم اعتنا به شکّ و اینکه بنا را باید بر صحّت گذاشت ) را باید همواره رعایت کنید و در نماز به هیچ شکّی نباید ترتیب اثر بدهید تا اینکه ان شاء الله حالت کثرت شکّ از وجود شما رخت بربندد و به حالت عادی بر گردید.

کثرت شکّ و وسواس از مهمترین عوامل تاریکی قلب و از قوی ترین وسائل و اسباب شیطان است. هرچه سریعتر آن را درمان کنید و یکی از راههای درمان آن ، همین مواردی است که در چند سطر قبل ذکر شد.