این زیارت یکی از گنجهایی است که به برکت امام هادی صلوات الله علیه ، در دست ماست و پر است از معارف آسمانی و الهی.
يکي از راههاي تقرّب به خداي تبارک و تعالي و کسب نورانيت باطن ، انس با اهل بيت عليهم السلام است. در زيارت جامعهء کبيره است که : « من اراد اللهَ بدأ بکم و من وحّده قبل عنکم و من قصده توجّه بکم » کسي که مي خواهد به خدا برسد از شما شروع مي کند.
امّا مقدّمهء انس با اهل بيت عليهم السلام معرفت به مقامات آنهاست و يکي از منابع اهل بيت شناسي زيارت جامعهء کبيره است.
دو سه نکته در مورد اين زيارت شريفه ذکر مي کنم به اين اميد که انشاء الله مقدّمه اي باشد براي انس هرچه بيشتر ما با اين زيارت.
نکتهء اوّل اينکه اين زيارت از امام هادي صلوات الله عليه نقل شده است. و در اينجا قضيه اي هست که مربوط است به مرحوم شيخ محمّد تقي مجلسي – رضوان الله عليه. دو نفر از علماء هستند که به « مجلسي » معروف اند : يکي علّامه شيخ محمّد باقر مجلسي که صاحب « بحار الانوار » است و ديگري شيخ محمّد تقي مجلسي که پدر شيخ محمّد باقر صاحب « بحار الانوار » بوده و به او « مجلسي اوّل » هم مي گويند. ايشان از مراجع زمان خودش و در ضمن صاحب کرامات بوده است.
ايشان در یکی از کتابهایشان در ابتداي شرحي که در آن کتاب بر زيارت جامعهء کبيره دارد مي گويد : « لما وفقني الله تعالى لزيارة أمير المؤمنين عليه السلام و شرعت في حوالي الروضة المقدسة في المجاهدات و فتح الله تعالى علي ببركة مولانا صلوات الله عليه أبواب المكاشفات التي لا يحتملها العقول الضعيفة » وقتی که خدای تعالیٰ من را به زیارت امیر المؤمنین علیه السلام موفّق کرد و در حوالیِ روضهء مقدّسة شروع به مجاهدات [ یعنی : ریاضات شرعیّة و عبادات و مانند آن ] کردم و خدای تعالیٰ به برکت مولای ما [ امیر المؤمنین علیّ بن ابی طالب ] صلوات الله علیه بر من ابواب مکاشفات را ، که عقول ضعیفه توان تحمّل آنها را ندارند ، باز نمود ، [ خلاصه وقتی اینچنین شد ]
« رأيت في ذلك العالم (و إن شئت قلت بين النوم و اليقظة) عند ما كنت في رواق عمران جالسا إني بسر من رأى » در آن عالَم ( و اگر تو می خواهی [ به جای « آن عالَم » ] بگو « بین خواب و بیداری » ) وقتی که در رواق عمران [ در حرم امیر المؤمنین علیه السلام ] نشسته بودم ، دیدم که در « سُرَّ من رأیٰ » [ = سامرّا ] هستم ، « و رأيت مشهدهما في نهاية الارتفاع و الزينة و رأيت على قبرهما لباسا أخضر من لباس الجنة لأنه لم أر مثله في الدنيا » و مشهد [ = حرم ] آن عسکریّین علیهما السلام را در نهایت ارتفاع و زینت دیدم و دیدم بر قبر آن دو بزرگوار لباس سبزی از لباسهای بهشتی هست ؛ چراکه در دنیا مثل آن را ندیده بودم ،
« و رأيت مولانا و مولى الأنام صاحب العصر و الزمان عليه السلام جالسا، ظهره على القبر و وجهه إلى الباب » و دیدم مولای ما و مولای همهء مردم حضرت صاحب العصر و الزمان علیه السلام نشسته و به قبر تکیه داده و رویشان به سمت در است ،
« فلما رأيته شرعت في هذه الزيارة بالصوت المرتفع كالمداحين » وقتی که ایشان را دیدم با صدای بلند مثل مدّاحها شروع به خواندن این زیارت کردم ،
« فلما أتممتها قال صلوات الله عليه نعمة الزيارة قلت : مولاي روحي فداك زيارة جدك؟ ( و أشرت إلى نحو القبر ) فقال نعم »
وقتی خواندن زیارت را تمام کردم فرمود : « خوب زیارتی است ! » ، عرض کردم : « مَولایَ ! روحی فداک ! این زیارت جدّ شما [ یعنی حضرت هادی صلوات الله و سلامه علیه ] است ؟ » ( و به قبر مطهّر اشاره کردم ) ، فرمود : « بله ».
نکتهء دوم اينکه چرا به اين زيارت ، زيارت جامعهء کبيره مي گويند ؟ علتش اين است که ما يک زيارت جامعهء صغيره هم داريم که خيلي مختصر است.
نکتهء سوم اينکه در چه وقت اين زيارت را بخوانيم ؟
اوّلاً : محلّ اصلیِ خواندن این زیارت در حرم ائمّة علیهم السلام است.
و ثانیاً : در غیر از آن مکانها هم می شود خطاب به آن بزرگواران این زیارت را خواند.مثلاً به این صورت که یکی از ائمّة علیهم السلام را قصد کند و او را به وسیلهء این زیارت از راه دور زیارت کند.
در وصاياي مرحوم آيت الله مرعشي نجفي – رضوان الله عليه – هست که خطاب به پسرشان نوشته اند : « اوصيه بمداومة قرائة زيارة الجامعة الکبيرة و لو في الاسبوع مرّةً » توصيه مي کنم که بر خواندن زيارت جامعهء کبيره مداومت کند اگر چه هفته اي يک بار باشد.
و يکي از بزرگان که چند سال پيش مرحوم شد و بسيار شخص جليل القدري بود از آيت الله مرعشي نقل مي کرد که براي کسب محبت اهل بيت عليه السلام انسان اين زيارت را هر روز بخواند چون در اين زيارت آمده : « فثبّتني الله ابداً ما حييت علي موالاتکم و محبّتکم » شخصي که اين را مي خواند از خدا مي خواهد که ابداً تا وقتي زنده است او را بر محبّت اهل بيت عليهم السلام ثابت قدم بدارد. ايشان مي فرمود : وقتي هر روز انسان اين زيارت را بخواند بالاخره اين دعا مستجاب مي شود.
گذاشتن پاسخ