شاید بهتر باشد به جای تعریف « اعتماد به نفس » آن را با آثارش معرّفی کنیم ؛ کسی که اعتماد به نفس دارد ، نسبت به خود احساس خوبی دارد و سعی می کند بیشتر خود را در انجام دادن کارهایی که دوست دارد انجام دهد بروز دهد.
در شرایط عادی ، یعنی بجز مواردی که واقعاً استثنائی به شمار می روند و مسلّماً خوانندهء این متن جزء آن موارد نیست ، می توان این حسّ را ارتقاء داد. امّا چگونه ؟
آنچه در اینجا ذکر می شود ، بعضی از راهکارهایی است که ان شاء الله عملی کردن آنها در بالا بردن « اعتماد به نفس » مؤثّر است.
۱) به سلامت جسمی خود اهمّیّت دهید و در زمینهء حفظ یا بازگرداندن آن تلاش نمایید. به این منظور به قواعدی که مربوط به « حفظ الصحّة » هستند توجّه و آنها را اجرا کنید. مثلاً : وقتی غذا بخورید که گرسنه هستید و زمانی که هنوز به طور کامل احساس سیری نکرده اید دست از خوردن بکشید. تا جایی که می توانید از خوردن غذاهای «فست فود»ی اجتناب کنید. به اندازه بخوابید و صبح زود و ترجیحاً قبل زا اذان صبح از خواب بیدار شوید. فعّالیّت جسمی خود را افزایش دهید. مثلاً : تا جایی که می توانید از راه پله به جای آسانسور استفاده کنید ، بیشتر راه بروید و … خلاصه از هر فرصتی برای ورزش استفاده کنید. ورزش به ما انرژی بیشتر می دهد و اتاق فکر را آماده تفکرات بهتر و جسورانه تر می کند. و … .
۲) ظاهری مناسب داشته باشید. روش انبیاء و ائمّة علیهم السلام در آراستگی ظاهر باید همواره برای ما سرمشق باشد ؛ پاکیزگی لباسها ، استفاده از عطر ، استفادهء دائم از مسواک و … . و البتّه باید توجّه داشت که این آراستگی ، در دائرهء حکمت ، عفّت و شرع باشد. رعایت کردن این قبیل مسائل ، علاوه بر بهبود قضاوت دیگران نسبت به ما ، موجب خواهد شد که خود نیز نسبت به خودمان احساس بهتری داشته باشیم.
۳) منظم باشید. منظم بودن ، تأثیر شگفت انگیزی در آرامش ظاهر و باطن انسان و جلوگیری از اضطراب دارد.
۴) به وعده هایتان عمل کنید. نقل می کنند نقش نگین انگشتر ( یا مُهرِ ) امام هادی صلوات الله علیه این جمله بوده است : « حِفظُ العُهود مِن اَخلاقِ المَعبود » « حفظ کردن عهدها ( = عمل کردن بر طبق آنها ) از اخلاق معبود ( = خدای متعال ) است. »
۵) گذشته و آینده را در نظر داشته باشید ؛ از گذشته درس بگیرید و برای آینده برنامه ریزی کنید ، امّا بر اساس آنچه در زمان حال وجود دارد عمل کنید و خود را از تخیّلات بیهوده و آزار دهنده در مورد گذشته و آینده رها سازید. در این صورت ، فرصت هایی که برایتان وجود دارد را بهتر درک خواهید کرد و طبیعی تر و بهتر نسبت به آن ها واکنش نشان می دهید.
۶) به دیگران کمک کنید ؛ از آنچه می دانید به دیگران بیاموزید ، سعی کنید تا جایی که می توانید گره از کار آنها باز کنید ، مرتّب و دائم صدقه بدهید ( همهء زمانها برای صدقه دادن خوب است امّا در روایات بعضی اوقات بیشتر توصیه شده است ؛ اوّل هر روز و اوّل هر شب ، روزهای جمعه و شبها از این اوقات هستند ).
۷) اگر تصویر ذهنیِ خوبی از خودتان ندارید ، این تصوّر را تصحیح کنید و آن را بر اساس واقعیّات از نو بسازید. تصوّرتان از نکات مثبت ، توانائی ها ، ضعف ها و محدودیّتهایتان را بنویسید و ببینید کدام یک واقعی و کدام تخیّلی و دور از واقعیّت هستند. در این صورت قادر خواهید بود « خود-پندارهء » مثبتی از خود داشته باشید. با کمی دقّت متوجّه خواهید شد که بیشتر آنچه را که به عنوان نقاط ضعف و نکات منفی در مورد خود تصوّر می کنید ، یا واقعی نیستند و یا قابل حلّ شدن هستند.
گذاشتن پاسخ