سؤال : میزان اعتبار روایاتی که ابن ابی الحدید در انتهای شرحش بر نهج البلاغة از أمیر المؤمنین علیه السلام نقل کرده چقدر است ؟ (۳۸/۱/۲۰)

جواب : نمی توان در مورد همهء آنها یک حکم واحد صادر کرد ، بلکه باید تک تک مورد بررسی قرار گیرند و میزان اعتبار هر کدام از آنها جداگانه بررسی شود.

خود ابن ابی الحدید قبل از ذکر آن روایات فرموده که روایاتی که در آنجا ذکر کرده ، سه دسته اند ؛ دستهء اوّل : روایاتی هستند که انتساب آنها به أمیر المؤمنین صلوات الله علیه مشهور است ، دستهء دوم : روایاتی هستند که انتسابشان به آن حضرت مشهور نیست امّا به هر حال از ایشان نقل شده و به ایشان نسبت داده شده اند ، و دستهء سوم : حکمتهایی است که از بعضی از حکماء صادر شده امّا به سخنان أمیر المؤمنین صلوات الله علیه شبیه است. ایشان در مورد دستهء سوم ، یا هر سه دسته ، می گوید : « از آنجا که این جملات ، حکیمانه و سودمند هستند ، به نظرم رسید که این کتاب [ یعنی شرحش بر « نهج البلاغة » ] خالی از آنها نباشد ، چراکه این سخنان ، به منزلهء تکملة و تتمّهء کتاب « نهج البلاغة » هستند. »