علم شناسی ( ۹ )

بعضی ها معتقدند دانشمند واقعی کسی است که روش علمی را در تمام زوایای زندگی اش پیاده کند ، یعنی رفتارهایش ، تصمیماتش ، و خلاصه همهء زندگیَش بر اساس تفکّر روشمندی باشد که در مسائل علمی محض آن را به کار می گیرد. من در اینجا در مورد صحّت و سقم این دیدگاه اظهار نظری نمی کنم ، أمّا آنچه مسلّم است این است که کسی که حقیقتاً دانشمند است ، حدّاقلّ در حیطهء علم باید بر اساس روش علمی عمل کند. اگر کسی باشد که با تفکّر روشمند علمی آشنایی لازم و کافی را نداشته باشد ، و یا آن را در عمل ، یعنی در کارهای علمی اش ، به کار نگیرد ، نمی توان او را دانشمند و عالِم دانست هرچند از فرط اطّلاعات ، مثل یک دائرة المعارف متحرّک باشد. چنین شخصی بیشتر به یک ضبط صوت ، یا یک فولدر پر از داده شبیه است ، و اگر در اثر آن صرفاً اطّلاعات ، گرفتار غرور هم باشد ، مثَلَش مثل حِمار است ؛ « … یَحمِلُ أَسفارا » !

گذاشتن پاسخ